Ҫӗнӗ Шупашкарти икӗ шкула вӗренме ҫӳрекен ачасен машина ҫулӗпе ҫӳреме тивет. Кун пирки «Прo Гoрод» хаҫат хула ҫыннисем пӗлтернине кура хыпарлать.
Ачасен автомобиль ҫулӗпе утма тивнишӗн машинӑсем айӑплӑ. Тротуара вӗсем йышӑнаҫҫӗ иккен.
Ҫавӑн пек лару-тӑрӑва 14-мӗш тата 16-мӗш шкулсен ҫывӑхӗнче асӑрхама пулать. Асӑннӑ шкулсем Ельниково микрорайонӗнче вырнаҫнӑ. Тротуара машинӑсем халӗ, хӗлле, юр ҫунӑ хыҫҫӑн, ярса илнӗ иккен.
«Семенов урамӗнче тротуар туса парасса эпир вӑрах кӗтрӗмӗр. Анчах ачасен пӗрех ҫулпа утма тивет, мӗншӗн тесен машинӑсене тротуар ҫине лартаҫҫӗ», — пӗлтернӗ пӗр хӗрарӑм кӑларӑма.
Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан 24 ҫулти хӗре ултавҫӑсем шӑнман пӑр ҫине лартса янӑ.
Экономистра ӗҫлекен 24 ҫулти хӗр патне ӗнер кӑнтӑрла палламан хӗрарӑм шӑнкӑравланӑ. Хӑйӗнпе банк ӗҫченӗ тесе паллаштарнӑ, кредит илмен-и тесе кӑсӑкланнӑ. Ҫук тесе хуравланине илтсен вӑл хӗрпе кредит уйрӑмӗн ӗҫченӗ ҫыхӑнассине, ыйтӑва татса пама пулӑшассине шантарнӑ.
Ултавҫӑ тӗрлӗ номертен 30 ытла хутчен шӑнкӑравланӑ. Юлашкинчен хӗр ӑна банк карттин номерне, банк карттин виҫӗ цифрӑллӑ кодне, унтан тата смс-ҫырупа килнӗ кода каланӑ.
Ҫапла вара палламан ҫынсем хӗр ячӗпе кредит илсе хӑйсен счечӗ ҫине 150 пин ытла тенке куҫарнӑ.
Улталаннине ӑнланнӑ хыҫҫӑн хӗр пакунлисенчен пулӑшу ыйтма пынӑ. Вӑл ҫынсене ҫапла майпа улталаҫҫӗ тенине илтнине, анчах хӑй ҫакланасса шутламаннине пӗлтернӗ.
Кӑҫал авӑн уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Ҫӗнӗ Шупашкарти Винокуров урамӗнче «ГАЗель» машинӑран телефон ҫухалнӑ. Водитель напарникӗпе пӗрле лавкка умӗнче тавар пушатнӑ, салона питӗрме манса кайнӑ. Вӑрӑ ҫакӑнпа усӑ курнӑ та.
Хайхискер хуҫи куриччен салонри телефона йӑкӑртнӑ. Анчах ӑна видокамера асӑрхаса юлнӑ. Полицейскисем ҫав ҫын кам пулнине палӑртнӑ. Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан 44 ҫулти арҫынна Мускавра тытса чарнӑ. Ӑна конвойпа Чӑваш Ене илсе килнӗ.
Арҫын тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Унӑн телефон вӑрланӑшӑн суд сакки ҫине ларма тивӗ.
Паян, раштав уйӑхӗн 2-мӗшӗнче, Ҫӗнӗ Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхне ҫирӗплетнӗ. Ҫӗнӗ Шупашкарти Депутатсен пухӑвӗн паянхи черетсӗр ларӑвне 25 депутатран 23-шӗ хутшӑннӑ. Вӗсем хулан сити-менеджерне суйланӑ. Ку тлхепене Павел Семенова тыттарнӑ.
Патшалӑхӑн влаҫ органӗсенче ӗҫлесе пуян опыт пухнӑ ҫав ҫын 1976 ҫулта Канашра ҫуралнӑ. Экономика ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ. РФ Патшалӑх Думине икӗ хутчен суйланнӑ, РФ ҫут ҫанталӑк ресурсӗсен тата экологи министрӗн ҫумӗ, РФ ял хуҫалӑх министрӗн ҫумӗ, РФ Наци ӗҫӗсен агентствин ертӳҫин ҫумӗ пулнӑ.
Сӗнтӗрвӑрри районӗнче ҫул ҫинче арҫынна машина ҫапса хӑварни пирки пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: водитель ҫынна ҫапса хӑварнӑ хыҫҫӑн тарса ҫухалнӑ. Йӗрке хуралҫисем малтанлӑха палӑртнӑ тӑрӑх, машина шурӑ тӗслӗ «Лада Гранта» пулма пултарнӑ.
Водителе тытса чарнӑ. «Лада Грантӑна» Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи пӗр ялта тупнӑ. Машина ҫинче юн йӗрӗ пулнӑ, бампер ҫӗмӗрӗлнӗ. Водителӗ – 50 ҫулти арҫын, Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнаканскер. Йӗрке хуралҫисем машинӑна тупнӑ хыҫҫӑн вӑл полицие хӑйех пынӑ.
Арҫын тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Ҫакӑ та паллӑ: унччен вӑл ҫул-йӗр ҫинчи аваришӗн уголовлӑ майпа явап тытнӑ.
Чӳк уйӑхӗн 25-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх ӳнер музейӗнче Виталий Яковлев художникӑн куравӗ уҫӑлӗ. Вӑл кӑрлач уйӑхӗн 12-мӗшӗччен ӗҫлӗ.
Виталий Яковлев 1949 ҫулхи чӳк уйӑхӗн 21-мӗшӗнче Ҫӗрпӳ хулинче ҫуралнӑ. Пӗчӗкренех графикӑпа кӑсӑкланнӑ. Унӑн амӑшӗ те ӳкерме юратнӑ.
1977 ҫулта Виталий Николаевич И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика институтӗнчи художествӑпа графика факультетӗнчен вӗренсе тухнӑ.
Виталий Яковлев – живопись ӑсти, художник-сатирик. «Капкӑн», «Крокодил», «Чаян» журналсемпе студент чухнех ҫыхӑну тытма пуҫланӑ. Пединститутран вӗренсе тухсан Вӑрмар районӗнчи Кӗлкеш, унтан Ҫӗнӗ Шупашкарти 8-мӗш тата 13-мӗш шкулсенче вӗрентекен, Шупашкарти промышленность тракторӗсен савутӗнче художник-оформитель пулса ӗҫленӗ. Эпир пӗлнӗ тӑрӑх, юлашки ҫулсенче вӑл Ҫӗнӗ Шупашкарти Митта Ваҫлейӗ ячӗллӗ 20-мӗш шкулта ӗҫленӗ.
Чӑваш Енӗн Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министерстви «Шупашкар-Ҫӗнӗ Шупашкар» маршрутпа турттаракансене палӑртмалли конкурс ирттерет. Транспорта 101С, 220, 234, 270-мӗш номерлӗ маршрутсем валли шыраҫҫӗ.
Пассажирсене турттаракан автобуссен вӑтам класлӑ пулмалла. Маларах асӑннӑ маршуртпа килес ҫул 62 автобус ҫула тухмалла.
Уҫӑ конкурса хутшӑнас текенсен заявкисене Шупашкарти Республика лапамӗнч 2-мӗш ҫуртри 311-мӗш пӳлӗмре йышӑнаҫҫӗ. Вӗсене паянтан пуҫласа раштав уйӑхӗн 21-мӗшӗччен пухӗҫ. Заявкӑсене ӗҫ кунӗсенче ирхи 10 сехетрен пуҫласа 12 сехетчен тата 13 сехетрен пуҫласа 16 сехетчен йышӑнӗҫ.
Чӳк уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Етӗрне районӗнчи йӗрке хуралҫисенчен карас ҫыхӑнӑвӗн салонӗсенчен пӗринче администраторта ӗҫлекен ҫын пулӑшу ыйтнӑ. Пакунлисене вӑл ӑнлантарнӑ тӑрӑх, салона пӗр арҫын кӗнӗ. Вӑл батарейка туяннӑ. Япалашӑн 5 пин тенкӗлӗх укҫапа татӑлнӑ. Сутуҫӑ ытлашши укҫана тавӑрса панӑ хыҫҫӑн арҫыннӑн вакки те тупӑннӑ. Администратора вӑл вак укҫа тыттарнӑ, 5 пин тенкӗлӗххине каялла илнӗ.
Арҫын лавккаран тухса кайсан сутуҫӑ 2 пин тенкӗ ҫитменнине асӑрханӑ. Улталанӑ тесе шухӑшлакан арҫынна Чулхула облаҫӗнчи Лысково хулинче тытса чарнӑ. Ӑна Чӑваш Ене конвойпах илсе килнӗ. Арҫын чӳк уйӑхӗн 15 тата 16-мӗшӗсенче Шупашкарпа Ҫӗнӗ Шупашкарта та ҫавӑн пек улталаса ҫӳренӗ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Ӗрӗнпур облаҫӗнче пурӑнаканскер тӗрмерен кӑҫалхи ҫурла уйӑхӗнче ҫеҫ тухнӑ.
Ҫӗнӗ Шупашарпа Шупашкар хушшинче автобус ярӗҫ-и? ЧР Элтеперӗ «Грни» хаҫата панӑ интервьюра икӗ хула хушшинче вӑхӑтлӑх маршрут – автобус – ярассине пӗлтернӗ.
Аса илтерер: унччен Шупашкартан Ҫӗнӗ Шупашкара 100-мӗш троллейбус ҫӳретчӗ. Анчах транспорт шучӗ сахал пулнӑран ӑна нумай вӑхӑт кӗтме тивнӗ. Маршрута ҫӗнӗрен ярӗҫ-и? Олег Николаев каланӑ тӑрӑх, маршрут йӗркеллӗ ӗҫлетӗр тесен 15 троллейбусран кая мар ямалла. Кӗҫех республикӑна 68 ҫӗнӗ троллейбус килмелле, тен, пӗр пайне шӑпах ҫак маршрутпа ярӗҫ. Анчах хальлӗхе ку татӑклӑ хурав мар-ха. Тӳре-шара лару-тӑрӑва тишкерӗ.
Элтепер икӗ хула хушшинче ҫӳрекен 3-4 маршрутпа автобуссем яма шантарнӑ.
Чӳк уйӑхӗн 14-мӗшӗнче Шупашкарти Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче чӑваш юррин «Кӗмӗл сасӑ-2020» фестиваль-конкурсӗ иртнӗ.
Ҫӗршыв шайӗнчи пултарулӑх ӑмӑртӑвне Пушкӑрт, Тутарстан республикисенчи, Чӗмпӗр облаҫӗнчи, Питӗр хулипе Ленинград облаҫӗнчи, Тӗмен тӑрӑхӗнчи тата Чӑваш Енри ӑстасем хутшӑннӑ.
Гран-прие Пушкӑртстанран килнӗ Анастасия Иванова тивӗҫнӗ. Ӑна тухья парнеленӗ тата 15 пин тенкӗ парса хавхалантарнӑ. Пӗрремӗш вырӑна Чӗмпӗр тӑрӑхӗнчи Кристина Никитина ҫӗнсе илнӗ, иккӗмӗш вырӑна – Ленинград тӑрӑхӗнчи Роман Арсентьев, виҫҫӗмӗш вырӑна – Элӗк каччи Сергей Иванов тата Тутарстан пики Валерия Юманова.
Ушкӑнпа юрлакансене уйрӑммӑн хакланӑ. Пӗрремӗш вырӑна Ҫӗнӗ Шупашкарти «Шевле» ансамбль ҫӗнсе илнӗ, иккӗмӗшне – Муркаш районӗнчи Илемпи Ивановӑпа Алена Дмитриева дуэчӗ.
-1.7 °C